Physio: EP 46 Back to Basicที่อาจจะไม่แค่ Basic กับเรื่อง Anatomical plane& Clinical reasoning 😁

⭕️เมื่ออาทิตย์ก่อนได้มีโอกาสพูดคุยกับรุ่นน้องบางคนดูยังแอบสับสนเรื่องนี้อยู่เลย และดูเหมือนว่าจะไม่รู้จะนำไปใช้ต่อได้อย่างไร

⭕️แน่นอนว่าพื้นฐานความรู้นี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในเชิงคลินิกได้ ทั้งในเรื่องของการ assessment และ concept of treatment นะครับ

⭕️ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกับ Anatomical plane กันก่อน ว่ามันคืออะไร

Ans: พูดง่ายๆคือระนาบของร่างกาย โดยถูกแบ่งผ่าน Anatomical axis หรือแกนของร่างกาย โดยที่จะใช้ระบุเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของข้อต่อ โดยจะต้องตั้งฉากกับ Anatomical plane นั่นเอง

⭕️ที่นี่ Anatomical plane แบ่งได้เป็น

1️⃣Sagittal plane: แบ่งร่างกายออกเป็นซ้ายกับขวา ผ่านTransverse/ mediolateral/ frontal axis หรือแกน X

✔️Basic movement ของ plane นี้ ทำให้เกิด forward&backward movement ได้แก่ Flexion, Extension, Hyperextension Dorsiflexion, plantar flexion

2️⃣Frontal/ Coronal plane: แบ่งร่างกายเป็นหน้าและหลัง ผ่าน Anteroposterior (Sagittal) axis หรือแกน Z

✔️Basic movement ของ plane นี้ ทำให้เกิด sideward หรือ vertical movement ได้แก่ Abduction, Adduction, Elevation/Depression of scapula, Inversion, Eversion, Upward/downward rotation of scapula, Radial/Ulnar deviation, Lateral flexion of trunk

3️⃣Transverse plane แบ่งร่างกายเป็นบนและล่าง ผ่านLongitunidal (Vertical) axis หรือแกน Y

✔️Basic movement ของ plane นี้ ทำให้เกิด horizontal movement ได้แก่ Internal/External Rotation, Supination, Pronation, Horizontal adduction/abduction

ที่นี่ เราจะเอามาใช้ในเชิงคลินิกได้อย่างไร เอาความรู้จากพื้นฐานของแกรต่างๆ มาวิเคราะห์ activities ในชีวิตประจำวัน หรือกิจกรรมต่างๆได้

จาก Plane and of body combined

1️⃣การเคลื่อนไหวใน Sagittal plane รอบ transverse axis ทำให้เกิดเป็น movement เช่น

forward roll, front somersaults, Front&back flips, leg movement while cycling, squat, deadlift, Biceps curl, Walking, Running, Vertical jumping, Climbing stair

2️⃣การเคลื่อนไหวใน frontal plane รอบ sagittal axis ทำให้เกิดเป็น movement เช่น

sideward cartwheels, side squat, side kick

3️⃣การเคลื่อนไหวใน transverse plane รอบ longitudinal axis ทำให้เกิดเป็น movement เช่น 360 degree twist, skater's หรือ dancer's piroutte, curtsy lunge

⭕️ดังนั้นในการวิเคราะห์ movement analysis มีความจำเป็นต้องเข้าใจเรื่องนี้เพื่อจะเลือกมุมในการเคราะห์ปัญหาได้ เช่น OverHead Squat (OHS)

⭕️เราสามารถใช้ movement นี้ในการวิเคราะห์ muscle imbalanceได้ ผ่านความรู้เรื่องนี้ และสามารถใช้ในการวิเคราะห์ผ่าน kinetic chain หรือ anatomy train ได้อย่างไม่ยาก

⭕️นอกจากนี้เรื่องนี้ยังมีความสำคัญต่อ concept of treatment อีกด้วย เช่น ในเรื่องของการฝึก body stabilization ว่าควรแรกฝึกจากแกนไหน เพราะอะไร

✔️สิ่งที่ต้องรู้อีกอย่างคือ Cardinal planes และทุก Axes ล้วนแต่ intersect กันที่ Center of gravity (COG)